Naast zorgcentrum Beatrix in Hollandscheveld bouwde HuneBouw uit Hoogeveen een appartementencomplex met 22 levensloopbestendige woningen. ‘Met eenvoudige middelen hebben we toch iets heel moois bereikt’, zegt architect Harry Nanninga erover.
Wonen en zorg
Stichting Woonconcept uit Meppel liet zijn projectontwikkelingsdochter WVG al in 2005 de eerste plannen maken voor een woongebouw voor ouderen die nog zelfstandig kunnen wonen, maar wel enige zorg nodig hebben. ‘Die zorg zouden ze kunnen betrekken vanuit Huize Beatrix, dat ernaast ligt. De overheid was toen nog helemaal niet bezig met het concept “scheiden van wonen en zorg”, maar daar past dit idee wel helemaal in’, legt Jan Alle Broersma van WVG uit.
Zijn collega Steven Stienstra verduidelijkt: ‘Huize Beatrix is wonen in kleine zorgappartementen met daarbij een gemeenschappelijke huiskamer. Er hoort ook een aantal aanleunwoningen bij. Dit complex zit daar een stap vóór: reguliere appartementen met de mogelijkheid om de voorzieningen van Huize Beatrix te gebruiken. Ideaal voor diegene die zelfstandig wil wonen en toch wat ondersteuning nodig heeft. Ook voor een tweepersoonshuishouding waarbij de partner afhankelijk is van zorg, is het hier prima wonen. ’
On hold
Dat het tot april 2014 zou duren voordat HuneBouw kon beginnen met de realisatie van het gebouw, komt volgens Steven Stienstra door een aantal factoren. ‘Het complex kwam op de plek van een populaire speeltuin: daar moest wel een andere locatie voor gevonden worden. Ook moest de grond van de gemeente verworven worden. Toen een paar jaar later het technische plaatje compleet was, zette Woonconcept het project eerst on hold, vanwege alle onduidelijkheid in corporatieland. ’
Eind 2013 kwam het groene licht om het plan toch uit te voeren. HuneBouw, dat al in 2011 de aanbesteding had gewonnen, had toen al wel de speeltuin verplaatst – inclusief een nieuw speeltuingebouw – en kon dus in het voorjaar van 2014 meteen van start met het casco: prefab heipalen, dragende muren van kalkzandsteen en breedplaatvloeren voor de vier verdiepingen.
Markant eindresultaat
‘Bouwtechnisch niet heel ingewikkeld’, zegt Jan van der Weide van HuneBouw erover. ‘Het is een rechthoekig gebouw, met in de kern een vide’. Niettemin noemt hij het eindresultaat ‘markant’. ‘Het staat mooi tussen de bomen, het valt niet extreem op, maar het heeft wel uitstraling. De schwung komt erin door de speelse gevelsteen in combinatie met volkern panelen. ’
‘We wilden gewoon een zorgvuldig, mooi en goed gebouw, niet per se erg uitgesproken’, erkent Stienstra. Voor dergelijke wensen staat Harry Nanninga van HJK Architecten uit Groningen altijd wel open, zegt hij lachend: ‘Wij zijn niet per se van de heel bijzondere vormen: laat ons maar met eenvoudige middelen toch iets moois bereiken. In dit geval was de steen heel belangrijk: dat is een donkere steen geworden met wat ik altijd een boomschorsstructuur noem: daarmee krijg je schaduw -dieptewerking, die zorgt voor levendigheid ondanks dat alles in één kleur is. ’
Binnen hebben de 22 appartementen een woonkamer met open keuken, twee slaapkamers, een badkamer met toilet, nog een apart toilet in de hal en een berging met op de begane grond een eigen fietsenberging. Met ongeveer 95 vierkante meter (inclusief balkon) zijn ze ruim bemeten voor sociale huurwoningen. ‘Dat valt de bewoners ook op, die hadden het krapper verwacht’, zegt Broersma. ‘Zo zie je dat je ook als corporatie nog steeds heel mooie dingen kunt maken, als mensen elkaar maar kunnen vinden, goed samenwerken, zowel in het voortraject als tijdens het bouwen. ’
Tijd om kwaliteit te leveren
Voor HuneBouw was het zaak om het casco voor de winter van 2014-2015 wind- en waterdicht te krijgen, zodat de bouwers in de koude maanden de binnenkant konden afmaken, om daarna in het voorjaar de gevel op te metselen. ‘De planning was niet extreem strak, we hadden tijd om kwaliteit te leveren’, blikt Van der Weide terug. Het complex is voorzien van kunststof kozijnen, in de algemene ruimtes is veel aluminium toegepast. De balustrade langs de vide is van gepoedercoat staal. ‘Eigenlijk zou de balustrade rond worden, maar ter optimalisatie is hij rechthoekig gemaakt. Via dit soort kleine versoberingen hebben we grotendeels de prijsstijgingen kunnen compenseren die tussen ontwerp en realisatie waren ontstaan. ’
Best chique
Een van die oplossingen was om het noodtrappenhuis niet inpandig te bouwen, maar in een nis aan de buitenkant. ‘Dat maakte het met name makkelijker om aan de eisen voor brandwerendheid te voldoen. ’ Voor Nanninga zijn dergelijke versoberingen absoluut geen probleem: ‘Het ziet er nog steeds prachtig uit. Best chique zelfs: als je bijvoorbeeld kijkt naar de balkonafscheidingen: die zijn van glas in een wat groenige tint en zitten vastgeklemd aan de kop van de balkonplaat. Dat is een heel elegante oplossing, zie je niet vaak bij sociale woningbouw. ’ Hij is ook tevreden over de uitstraling van de centrale entree met de mooie vide, waarin de groengekleurde liftschacht staat en waarin twee grote koraallampen als blikvangers hangen. ‘Eenvoudige ontwerpmiddelen die ervoor zorgen dat er wel iets bijzonders is neergezet. ’
Verspringende balkons
De constructie van het gebouw werd uitgedacht door Daniël Koop van Dantuma-Wegkamp uit Meppel. ‘Het was vrij eenvoudig: veel gesloten wanden met lange dragende muren. De uitdaging zat in de verspringende balkons die op verschillende manieren in elkaar haken: aan de verdiepingsvloer hangen steeds met stalen “handjes” drie grotere balkons, en die dragen dan zelf twee kleinere. Ook interessant was de grote vide in het midden met de grote overspanningen. En we moesten vooraf goed nadenken over de bestaande bebouwing, met name het zorgcentrum ernaast: uiteindelijk bleek gelukkig dat we gewoon konden heien. ’
Verbindingsgang
Het gebouw is in juli 2015 opgeleverd. Gelijktijdig legde HuneBouw nog een verbindingsgang aan van een meter of vijftig naar Huize Beatrix, zodat bewoners en verzorgers altijd droog kunnen oversteken. Nanninga: ‘Het mooie daarvan is dat het dorp hiervoor het geld heeft ingezameld: het is als het ware een geschenk van de inwoners aan de oudere generatie. ’
Alle betrokkenen kijken heel tevreden terug op het project. Van der Weide: ‘Woonconcept is een vaste opdrachtgever, we hebben al jarenlang een goede samenwerking en hebben onderling veel vertrouwen. We werken ook heel veel samen met Dantuma-Wegkamp en met Breman Drachten dat de installaties deed. HJK was voor mij een nieuwe partij, maar ik heb Harry Nanninga leren kennen als een heel goede architect. ’ Nanninga: ‘We hadden een eigen opzichter op de bouw, die kon de dingen ter plekke prima organiseren; niet met het mes op tafel, gewoon alles in goed overleg. ’
