In Meppel werden voor het plan Koedijkslanden oudere flats gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw. Voor Woonconcept werden hier 42 zorgappartementen gerealiseerd waar ook huurders die op termijn verwachten (meer) zorg nodig te hebben, terecht kunnen. 'Maar het wonen staat voorop', vertelt Ron Verbon van Monk Architecten, dat tekende voor het ontwerp en de uitwerking van het appartementencomplex.
'Onder de appartementen bevindt zich een wijkservicecentrum', vertelt Willem Dantuma, constructief adviseur bij Dantuma-Wegkamp. 'Het past allemaal mooi boven elkaar, dus wat constructie betreft is het niet echt een inventief of innovatief concept. Maar dat hoeft ook niet: het moest in dit geval vooral degelijk zijn. De bouw is traditioneel, met beton, kalkzandsteen en breedplaten. ' Dantuma werkte al vaker voor Woonconcept, de verhuurder van de appartementen. 'Het is een prettige partij om voor te werken'.
Toekomstbestendig
In totaal komen er 42 appartementen op de plek waar voorheen een flat stond. 'Dit gebouw is onderdeel van een grotere herontwikkeling rondom een bestaand winkelcentrum', legt Steven Stienstra uit, die vanuit WVG Ontwikkeling de projectontwikkeling heeft gedaan. 'Omstreeks 2012 is al met de ontwikkeling begonnen, maar het project heeft - door toedoen van de investeringsstop bij woningcorporaties - tot 2014 stilgelegen. 'Destijds staken we nog in op echte zorgappartementen, maar dat is niet meer van deze tijd. Tegenwoordig is het beter om toekomstbestendige zorgappartementen te bouwen, met als centrale vraag: hoe speel je in op de flexibiliteit in zorgvraag?' De plannen zijn dus bijgesteld. 'We hebben de appartementen ingericht op zorg, maar ze wel geschikt gemaakt voor een brede doelgroep. Grootste uitdaging daarwij was: hoe krijgen we alle partijen mee in die visie en in die ideeën?' Dat bleek eigenlijk eenvoudiger dan in eerste instantie gedacht; iedereen was al snel 'om', ook de architect: 'We hebben geprobeerd om een open gebouw te maken met veel contact op maaiveldniveau. Zo kunnen zorgbehoevenden goed contact houden met hun vertrouwde omgeving. De appartementen zijn namelijk bovenal bedoeld voor mensen uit de wijk. '
Groot wordt 'klein'
De uitdaging voor de architect lag in het feit dat het een groot complex zou worden, dat toch in de wijk moest passen. 'Door verdraaiing in het ontwerp en de koppeling van bouwvolumes hebben we het grote gebouw "klein" gemaakt. ' Zo werd het geen massaal gebouw. 'Wij hebben het stedenbouwkundig plan ook gemaakt, dus we wisten waaraan we moesten voldoen. '
Het gebouw is opgetrokken uit traditionele bouwmaterialen. 'We hebben gebruik gemaakt van metstelwerk en prefabbeton met een bamboemotief. Verder zijn er houten geveldelen en is de glazen koppeling tussen de twee rechthoekige gebouwdelen volledig transparant. Het geheel geeft een speels effect', aldus Verbon. 'De uitstraling van het gebouw is zo heel mooi', vindt ook senior projectleider Koen Wierts van Bramer BV.
Communicatie
De constructie van de kopgevels heeft de nodige aandacht gevraagd. Er is hier sprake van uitkragende prefab balkons met opvang van het gevelmetselwerk en esthetische wensen voor detaillering. Dantuma: 'Goed overleg is dan noodzakelijk, dat liep met deze partijen gesmeerd. ' Ook op andere vlakken was aandacht voor de communicatie. Henk-Jan Overmars, namens WVG Ontwikkeling directievoerder op de bouwplaats: 'Je bouwt in een bestaande woonwijk bij een bestaand winkelcentrum, dus dan is communicatie met bijvoorbeeld omwonenden en winkeliers erg belangrijk. We wilden uiteraard voor zo weinig mogelijk overlast zorgen. ' Overmars legt uit dat tegelijkertijd ook elders in de wijk in opdracht van Woonconcept werd gebouwd, door een andere aannemer. ' Ook dat onderlinge overleg ging goed; de partijen hebben waar nodig de koppen bij elkaar gestoken en zo de zaken goed op elkaar afgestemd. '
To the point
Doordat het gebouw bedoeld is voor mensen met verschillende zorgvragen, was het voor de bewoners wel enigzins een uitdaging om te bepalen welke voorzieningen werden meegenomen en welke niet. 'We hebben daarom op unieke posities loze leidingen geplaatst, zodat daar in de toekomst misschien gebruik van kan worden gemaakt', vertelt Overmars. 'Gelukkig zijn wij gewend om te werken voor de zorg, dus we konden onze ervaring daarin goed gebruiken bij het overleg met bijvoorbeeld de architect, constructeur en installateur. ' Dantuma ziet ook dat voordeel: 'Zodoende konden we to the point werken. Het bouwteam had oog voor oplossingen. Iedereen had respect voor elkaars discipline en maakte gebruik van elkaars kennis. Zo is een mooi en vooral praktisch gebouw tot stand gekomen. '
Bestaande palen
De palen van de gesloopte flats zijn in de grond achtergebleven en zaten deels in de weg voor dit plan. In de aanloop naar de uitvoering zijn de bestaande palen nauwkeurig ingemeten. Daarop is vervolgens het funderingsplan voor dit gebouw goed afgestemd, zodat we tijdens de bouw optimaal konden doorwerken', zegt Wierts. Dat de opdrachtgever er uiteindelijk voor koos om meer zonnepanelen te plaatsen dan aanvankelijk bedacht, had volgens Wierts niet veel invloed op de bouwsnelheid. 'We hebben het goed georganiseerd en het plan is goed voorbereid door de architect. '
Snelle bouwperiode
Steven Stienstra: 'Als we in ogenschouw nemen dat wij in september 2014 met deze plannen begonnen en dat we drie aannemers in maart 2015 konden uitnodigen om met hun zienswijze te komen, dan is het een snelle ontwikkelperiode geweest. De start van de bouw was in augustus 2015 en in november 2016 was de oplevering. Het hele project liep gewoon heel goed. ' Henk-Jan Overmars: 'Vaak nam het papierwerk nog de meeste tijd in beslag. Vooral ook omdat het wijkcentrum in totaal drie gebruikers zou gaan tellen. Dan moeten wij wel van iedere partij een handtekening hebben, zodat duidelijk is dat de plannen goedgekeurd warden. Maar ook dat is allemaal vlot verlopen. '
