Lekkage door ondoordachte afwatering.
Het aanbrengen van een borstwering op balkons en dakterrassen is voor veel aannemers een fluitje van een cent. Die borstwering voorzien van een goede waterkering lukt niet altijd even goed. Met verstrekkende gevolgen, want wie niet nadenkt over een juiste afwatering krijgt geheid met lekkages te maken.
Je ziet het steeds vaker: balkons en dakterrassen met een borstwering in plaats van balkonhekken. Of een combinatie van beide (zie afbeelding 1 en 2). Onder het balkon of terras bevindt zich een binnenruimte. Hierdoor is het noodzakelijk om de borstwering te voorzien van een waterkering, zodat de onderliggende vloer en het binnenspouwblad droog blijven. Aannemers brengen deze waterkering in de praktijk op twee manieren aan. Zoals in de afbeeldingen 3, 4 en 5, waarbij het water naar het dakterras wordt afgevoerd, of juist door het water naar de buitengevel af te voeren, zoals afbeelding 6 laat zien.
Voor- en nadelen
Beide methoden hebben voor- en nadelen. Wordt het water vaak naar het buitenspouwblad geleid (afbeelding 6), dan levert dat vaak extreem natte muren op, getuige afbeelding 7 en 8.
Vervuiling is hier nog niet aanwezig, maar zal zeer waarschijnlijk ontstaan in de vorm van witte uitslag en/of mosgroei. En een vervuilde buitengevel blijft niet onopgemerkt. Klagende bewoners kunnen herstel eisen, vaak met succes. Tientallen aannemers zijn al door de rechter gesommeerd om dergelijke gevels te reinigen en voor een oplossing te zorgen, zodanig dat nieuwe vervuiling niet meer optreedt. Een kostbare grap. Om deze reden kiezen sommige bouwers ervoor het water naar het terras af te voeren (afbeeldingen 3, 4 en 5). Deze methode heeft echter een veel ernstiger nadeel: lekkage. Het door het buitenspouwblad dringende water kan via de onderkant van de waterkering naar binnen lopen. Datzelfde geldt voor - door condensatie aan de onderkant van de waterkering ontstaan - condenswater. Vermijd deze situatie dus altijd! Wie één waterkering toepast, doet er verstandig aan het water naar het buitenspouwblad af te voeren. De genoemde gevelvervuiling treedt namelijk lang niet altijd op. Dit hangt sterk van de steen af.
De ideale oplossing
Aannemers kunnen ook beide nadelen voorkomen. Door een dubbele waterkering te plaatsen. De eerste, belangrijkste waterkering is die in afbeelding 6. Boven deze waterkering kan vervolgens een naar het terras aflopende waterkering worden ingemetseld. Het meeste water wordt zo naar het terras afgevoerd en veroorzaakt daarmee geen schade of vervuiling van het buitenspouwblad. Het door het buitenspouwblad dringende water en eventuele condenswater loopt naar het buitenspouwblad en niet naar binnen, zodat lekkage uitgesloten is.
De slechtste oplossing
Om de nadelen van beide methoden te voorkomen, wordt de waterkering soms niet in de spouw doorgezet, maar uit twee losse delen opgebouw (zie afbeelding 9). In deze situatie worden de beide buitenspouwbladen, onder de daken, binnenspouwbladen. Het bovendaks door de spouwbladen dringend water wordt nu helemaal niet meer naar buiten afgevoerd, maar volledig door de spouw naar binnen. Met een enorme lekkage tot gevolg. Ook de situatie op afbeelding 10 komt veel voor. Op het oog een goede oplossing, maar met één belangrijk nadeel. De borstwerking bevindt zich altijd bovendaks en vangt daardoor veel wind en water. Afhankelijk van de gebruikte steen kan hier (zeer) veel water door de muren dringen. Dat moet op deze manier allemaal tussen de isolatie en het buitensouwblad door worden afgevoerd. Omdat de luchtspouw niet overal aanwezig is - bijvoorbeeld door valspecie en speciebaarden - raakt het isolatiemateriaal verzadigd met water. Niet wenselijk en daarom is ook deze methode niet aan te bevelen. Er kleven te veel risico’s aan, die zeer kostbaar zijn om op te lossen. Niet doen dus!
Ing. G. H. (Henk) Wegkamp
