Strenge eisen niet zorgvuldig nageleefd.
Hoewel het Bouwbesluit het niet vereist, worden bijna alle kruipruimten geventileerd. Ten onrechte denkt men dat hierdoor de luchtvochtigheid vermindert. Wel gelden er met betrekking tot de kruipruimte luchtdichtheidseisen voor een begane-grondvloer, al wordt de uitvoering daarvan in de praktijk niet altijd even zorgvuldig nageleefd.
Vroeger werden kruipruimten altijd geventileerd. Hiervoor brachten aannemers relatief grote ventilatieopeningen aan van circa 400 mm2/m2 om hiermee de relatieve luchtvochtigheid in de kruipruimte onder de 88% te brengen. Belangrijk, omdat toen de begane-grondvloer van hout was gemaakt. Hout gaat rotten als het zich langere tijd in een ruimte bevindt waar de relatieve luchtvochtigheid meer dan 88% is. Het sterk ventileren van de kruipruimte had echter slechts zeer geringe invloed op de relatieve luchtvochtigheid. Deze daalde meestal niet meer dan een paar procent, maar genoeg om te voorkomen dat de houten balklaag verrotte. Ventilatie was toen dus zeer zinvol.
Ongezonde lucht
Tegenwoordig is de begane-grondvloer altijd van beton gemaakt en wordt ventilatie van de kruipruimte ook niet meer door het Bouwbesluit geëist. Bovendien kan er water in de kruipruimte staan, waardoor ventilatie weinig invloed heeft op de relatieve luchtvochtigheid. Overigens is het volgens het Bouwbesluit niet verboden dat er water in de kruipruimte staat. Dat neemt natuurlijk niet weg dat de lucht in een kruipruimte niet gezond is en we deze lucht niet in een gebouw willen hebben. Er zijn daarvoor drie redenen:
- De luchtvochtigheid in de kruipruimte is erg hoog;
- De lucht in de kruipruimte kan stinken;
- In de kruipruimte is er een verhoogde concentratie aan schadelijk radongas.
Begane-grondvloer
De huidige wetgeving kiest een andere weg om de gezondheid in gebouwen met betrekking tot de kruipruimte te waarborgen. Het Bouwbesluit stelt derhalve strenge luchtdichtheidseisen aan een begane-grondvloer. Hiervoor wordt in afdeling 3. 6, paragraaf 3. 6. 1, artikel 3. 23 lid 4 de volgende eis gesteld:
Een constructie die de scheiding vormt tussen een verblijfsgebied, een toiletruimte of een badruimte, en een kruipruimte – met inbegrip van de op die constructie aansluitende delen van andere constructies, voor zover die delen van invloed zijn op de specifieke luchtvolumestroom naar het verblijfsgebied, de toiletruimte of badruimte – heeft een volgens de NEN 2690 bepaalde, specifieke luchtvolumestroom van ten hoogste 0. 00002 m3 (m2. s).
Praktijk
Het gevolg van deze eis is de toepassing van een prefab bodemplaat in meterkasten en een in rubbers liggend kruipluik. Het gat in het kruipluik dat er vroeger in werd gemaakt om het gemakkelijk te kunnen lichten, is vervangen door een ring. Dat een en ander niet altijd wordt uitgevoerd zoals het is bedacht, toont afbeelding 1. Hier is een bodemplaat gewoonweg stukgezaagd. Op afbeelding 2 zien we naden in de bodemplaat en wat erger is, te veel ruimte langs de door de bodemplaat gevoerde leidingen. Wat betreft de situatie op afbeelding 3 wordt het erg lastig om nog aan de eisen te voldoen. Een goede luchtdichte afsluiting van de kruipruimte begint al bij het metselen van de fundering. Het is belangrijk dat het metselwerk onder de begane-grondvloer goed gesloten wordt uitgevoerd. Ook doorvoeringen van leidingen (zie afbeelding 4) en eventuele ventilatiekokers (zie afbeeldingen 5 en 6) moeten goed gesloten worden ingemetseld. Vermijd dat de lucht uit de kruipruimte in de omringende spouwen kan komen. Dat geldt zowel voor de buitenspouwen zoals op afbeelding 7, als voor de spouw in de ankerloze woningscheidende muren, zoals op afbeelding 8. Nadat het metselwerk goed gesloten – dus luchtdicht – is uitgevoerd, moet de begane-grondvloer goed gesloten op de funderingsmuren worden gelegd. Bij het niet goed aansluiten door bijvoorbeeld een toog in de vloerelementen, moeten deze naden extra worden afgedicht. De afbeeldingen 9 en 10 laten zo’n naad zien. Het goed afpurren van naden en kieren is hier voldoende.
Andere verplichtingen
Het blijft mogelijk dat aannemers via afspraken, gemaakt in het bestek, ventilatie van de kruipruimte moeten garanderen. Dit zijn bovenwettelijke en dus privaatrechtelijke verplichtingen die de vakman is aangegaan. Hij is natuurlijk gehouden aan de door hem met derden afgesloten contracten. Het is altijd noodzakelijk de wijzigingen in de wetgeving te volgen. Het kan namelijk zo zijn dat in verband met een toekomstige Stralingsprestatienorm (SPN) ventilatie van de kruipruimte volgens het Bouwbesluit wordt verplicht. Als het zover is, informeer ik u weer.
Ing. G. H. (Henk) Wegkamp
