Vloer draagt zichzelf na herstempelen.
Als er meer dan één verdiepingsvloer in het werk wordt gestort, is het noodzakelijk deze betonvloer te laten schrikken. De stempels en onderliggende vloer kunnen de belasting van een nieuw te storten vloer dan beter dragen. Aannemers die dit herstempelen vergeten, roepen daarmee een hoop ellende over zichzelf af.
In het werk gestorte betonvloeren moeten tijdens en na de stort worden ondersteund. Meestal gebeurt dit door schroefstempels in te zetten. Pas als het beton voldoende is verhard, kunnen deze vloeren zichzelf dragen. Een veel gebruikte methode is het op de bouwplaats opstorten van een breedplaatvloer. De onderstempeling moet dan op een daadkrachtige ondergrond staan om de totale belasting die tijdens de stort ontstaat zonder te veel zetting te kunnen dragen. Voor een 30 cm dikke betonvloer – gemaakt van een 6 cm dikke breedplaat met een opstort van 24 cm – is dit bijvoorbeeld:
Stortbelasting 1,00 kN/m2
Druklaag 5,76 kN/m2
Breedplaat 1,44 kN/m2
Stempels 0,25 kN/m2
Totale belasting te storten vloer = 8,45 kN/m2.
Draagvermogen
Niet alle begane-grondvloeren kunnen bovenstaande totale belasting dragen. In dergelijke situaties worden kanaalplaatvloeren dikwijls als begane-grondvloer toegepast, omdat deze de werkbelasting wel kunnen dragen. Kan een begane-grondvloer de belasting niet aan, dan moet er worden onderstempeld.
Technisch gezien een zeer lastig en tijdrovend karwei. Als de ondergrond niet draagvast genoeg is, kan ongewenste zetting ontstaan. Afbeeldingen 1, 2 en 3 tonen situaties die zeer riskant zijn. Op afbeelding 4 zien we de gevolgen. Deze vloer is te ver doorgezakt. Het is daarom noodzakelijk een constructeur in te schakelen.
Wordt er hoger gebouwd dan twee verdiepingen, dan moet de totale belasting tijdens de stort van de tweede verdiepingsvloer worden gedragen door de eerste verdiepingsvloer. Dit is doorgaans niet haalbaar. Het draagvermogen van een 30 cm dikke betonvloer zou kunnen zijn:
Eigen gewicht 0,3 x 24 = 7,2 kN/m2 x 1,2 = 8,64 kN/m2
Dekvloer 0,05 x 20 = 1,00 kN/m2 x 1,2 = 1,20 kN/m2
Scheidingswanden 0,80 kN/m2 x 1,2 = 0,96 kN/m2
Nuttige belasting 1,75 kN/m2 x 1,5 = 2,63 kN/m2
Totale belasting = 13,43 kN/m2.
Het draagvermogen voor de bovenliggende vloer is 4,79 kN/m2 (13,43 kN/m2 – 8,64 kN/m2. Er is dus een tekort aan draagvermogen van 3,7 kN/m2 (8,45 kN/m2 – 4,79 kN/m2). Zodoende zijn er altijd twee vloeren nodig om de stortbelasting van een te storten vloer te dragen. Dit kan de begane-grondvloer plus de eerste verdiepingsvloer zijn of, als hoger wordt gebouwd, twee verdiepingsvloeren. Op twee verdiepingen onder de te storten vloer moet dan een onderstempeling aanwezig zijn. Het is daarbij van belang dat de stempels op de verschillende verdiepingen verticaal recht boven elkaar staan, zodat er geen onnodige spanningen in de reeds gestorte vloeren ontstaan.
Belasting te hoog
Zolang de stempels nog onder de gestorte vloer staan, dragen zij de gehele last. Dus 100 procent van deze vloer. Dat betekent dat de onderliggende vloer deze vloer voor 100 procent draagt. Het eigen draagvermogen van de gestorte vloer wordt niet benut. Met andere woorden: de wapening van deze vloer doet niets omdat het gehele gewicht via de stempels op de onderliggende vloer rust. Wordt nu op deze vloer opnieuw een stempelconstructie gezet en daarop een vloer gestort, dan wordt ook deze last via de oude stempels (nu 200 procent) en de nieuwe stempels 100 procent overgebracht naar de onderliggende, reeds dragende vloer (nu 200 procent stortlast). De voorlaatste gestorte vloer draagt dus niet bij aan het draagvermogen. De belasting op de onderste stempels neemt daardoor steeds meer toe. De opeenstapeling van vloeren leidt tot een onaanvaardbaar hoge belasting op de onderliggende stempels. Haast onoplosbaar en met bezwijken tot gevolg.
Herstempelen of schrikken
De oplossing is eenvoudig. Door de stempels te lossen en weer vast te draaien, gaat de vloer zichzelf dragen voordat de erboven liggende vloer wordt gestort. Dit noemen we herstempelen of het laten schrikken van de vloer. De vloer vertoont dan iets zetting, maar dit is ingecalculeerd door bij het onderstempelen een toog aan te brengen. De stempels en de onderliggende vloer zijn nu ontlast en kunnen de belasting van de nieuw te storten vloer dragen. Het laten schrikken is dus noodzakelijk als meer dan één verdiepingsvloer in het werk wordt gestort. Een handige werkwijze hierbij is alle stempels en onderslagen te verwijderen, de onderslag dan op de vloer te leggen en de benodigde stempels omgekeerd te plaatsen. Het voordeel hierbij: minder zwaar werk.
Ing. G. H. (Henk) Wegkamp
