Passiefhuisniveau goedkoper dan EPC 0,4

Betere, gezondere en comfortabelere appartementen.

De EPC-eis voor de functie wonen is inmiddels verlaagd naar 0,4. Verrassend is dat veel bouwers nogal moeite hebben met deze verlaging. Het lijkt alsof jarenlange internationale ervaringen aan hen, maar ook aan beleidsmakers voorbijgaan.

In de landen om ons heen worden al vele jaren NZEB- of BENG-gebouwen gebouwd. Dit zijn Nearly Zero Energy Buildings oftewel Bijna Energie Neutrale Gebouwen. Deze worden energetisch ontworpen met de PHPP, het van oorsprong Duitse Passiv Haus Planung Paket. Onlangs hebben wij nogmaals een bouwer en corporatie mogen laten ervaren dat deze methode gezondere, comfortabelere en goedkopere woningen oplevert dan wanneer men zich richt op het behalen van een EPC van 0,4 of 0,0. Dit geldt zowel voor nieuwbouw als voor renovatie. Het is dus ook niet verwonderlijk dat er in het buitenland vastgoedinvesteerders zijn die alleen nog maar investeren in op basis van de PHPP ontworpen gebouwen.

Praktijkvoorbeeld
De opdracht van een woningcorporatie luidt een aanbieding te doen voor het bouwen van een appartementengebouw met 63 wooneenheden. Het gebouw moet voldoen aan een EPC van 0,4. Tevens worden de volgende aanvullende eisen gesteld:

• R_c-waarde dak = 6 m². k/W;
• R_c-waarde gevel = 6 m². k/W;
• R_c-waarde beganegrondvloer = 5 m². k/W;
• Triple glas met U = 0,7 W/m². k;
• Luchtdichtheid q_v;10 = 0,15 dm³/s. m²;
• Mechanische ventilatie met CO₂-sturing en zelfregelende roosters;
• Individueel verwarmings- en warmwatersysteem;
• 40 liter warm water à 60 °C per persoon per dag;
• Vloerverwarming.

Om te voldoen aan de EPC-eis van 0,4 zijn onderstaande keuzes gemaakt:

• Aardgasaansluiting;
• Een gemiddelde binnentemperatuur van 18 °C. Er wordt gewerkt met nachtverlaging;
• R_c-waarde dak = 6 m². k/W;
• R_c-waarde gevel = 6 m². k/W;
• R_c-waarde beganegrondvloer = 5 m². k/W;
• Triple glas met U = 0,7 W/m². k;
• Luchtdichtheid q_v;10 = 0,15 dm³/s. m²;
• Mechanische ventilatie met CO₂-sturing en zelfregelende roosters;
• Individueel verwarmings- en warmwatersysteem, hybride ventilatielucht, warmtepomp met HR-ketel;
• 40 liter warm water à 60 °C per persoon per dag;
• Vloerverwarming;
• Overal zonwering;
• Benodigde vervangingsinvestering na 15 jaar voor HR-ketel, warmtepomp en boiler.

Deze keuzes leiden tot een gemiddelde maandlast voor de huurder van € 69,07 voor energie. Dit is voor aardgas en elektra. De buitenste appartementen hebben een hogere maandlast; de binnenste appartementen een lagere.

Ideale situatie
Ik heb aanvullend op basis van de Energetische & Economische Analyse methode – die gebruikmaakt van de PHPP – een investeringsanalyse gemaakt en de ideale situatie voor dit appartementencomplex berekend. Volgens de EPC-berekening heeft deze situatie een EPC van 0,3. De ideale situatie levert voor de corporatie een directe bouwkundige besparing op van € 317. 575. Om een EPC van 0,4 te behalen, is een investering in PV-panelen nodig. Omdat toepassing van PV-panelen een investering betreft met een extreem hoog rendement wordt het maximale aantal PV-panelen geplaatst. Dit leidt tot een EPC van 0,3. De benodigde investering is circa € 120. 000. De totale directe besparing met aftrek van de investering in PV-panelen is € 197. 575. Onderstaande situatie is het eindresultaat van dit ontwerp:

• Full electric – dus geen aardgas – aansluiting;
• Continu 20 °C, geen nachtverlaging. Hoog tot zeer hoog comfort;
• R_c-waarde dak = 12,6 m². k/W;
• R_c-waarde gevel = 10 m². k/W;
• R_c-waarde beganegrondvloer = 8 m². k/W;
• R_c-waarde geïsoleerde binnenvloer = 8 m². k/W;
• Triple glas met U = 0,5 W/m². k;
• Luchtdichtheid q_v;10 = 0,07 dm³/s. m²;
• Balansventilatie met wtw;
• Individueel 200 liter warmwater boilervat met elektrisch verwarmingselement;
• 40 liter warm water à 60 °C per persoon per dag;
• Een elektrisch verwarmingselement in de toevoerbuis van het ventilatiesysteem;
• Zonwering;
• 300 PV-panelen met 300 Wp;
• Weinig techniek dus een geringe vervangingsinvestering na 15 jaar, alleen voor de boiler. Een bijkomend voordeel is dat de huurder veel minder lastig gevallen hoeft te worden voor onderhoud.

De gemiddelde maandlast voor de huurder komt uit op € 90,59 voor energie, zonder verrekening van de PV-stroom. Dit is dus alleen voor elektra. Ook hier geldt dat de buitenste appartementen iets meer verbruiken en een iets hogere maandlast hebben dan de binnenste. De maandlasten voor energie voor de huurders stijgen met € 21,43 omdat stroom duurder is dan aardgas. Maar de huur zelf kan naar beneden omdat het gebouw fors goedkoper is. Zo kunnen de maandlasten gelijk blijven of zelfs lager worden. Als de huurders zelf investeren in de PV-installatie of de corporatie de opbrengst van de PV-installatie doorgeeft aan de huurders, blijven de energielasten per maand gelijk. Het gezondheidsniveau in en het comfort van de woningen zijn sterk gestegen.

Wat is nodig
Nodig zijn een wetgever die de NZEB-, BENG- of Passiefmethode gelijkwaardig verklaart aan de EPC en investeerders die investeren op basis van de NZEB-, BENG- of Passiefmethode. Dat leidt uiteindelijk tot betere, gezondere en comfortabelere gebouwen met minder onderhoud en optimale installaties.

Ing. G. H. (Henk) Wegkamp