Verkeerde aanpak geeft lekkage vrij spel.
Maar weinig aannemers kunnen de vinger op de zere plek leggen als het om de waterdichtheid van een constructie gaat. Dat onbegrip leidt dikwijls tot overbodige, niets oplossende herstelwerkzaamheden en dus onnodige kosten. Wie lekkage van de andere kant – de binnenkant – aanpakt, heeft meer succes.
Het volgende probleem doet zich voor. Bij regen met winddruk manifesteert zich lekkage boven de bovendorpel van een kozijn. De sporen en de gevolgen van de langdurige wateroverlast zijn op foto 1 duidelijk te zien. Vieze strepen tekenen zich af op de bovendorpel en de aftimmerlat is verrot. Om het probleem op te lossen, heeft de aannemer de waterkering boven het kozijn al meerdere keren aan de buitenkant afgekit. Zonder resultaat. Ten einde raad is het metselwerk boven het kozijn weggehakt en is een geheel nieuwe loden waterkering aangebracht (zie foto 2). De lekkage blijft. De bewoner heeft er intussen meer dan genoeg van. Elke actie van de aannemer veroorzaakt overlast. Hij eist dat er een externe deskundige bij wordt gehaald om de oorzaak goed en duidelijk boven tafel te krijgen, om daarna de lekkage voor eens en altijd te verhelpen.
Probleem
Het detail ziet eruit als op tekening 3. Alles lijkt gesloten, maar materialen werken, en krimpen daarom los van elkaar. Er ontstaan naden en de constructie is niet meer waterdicht. In werkelijkheid is er in dit detail dus over de bovendorpel een doorgaande naad van buiten naar binnen aanwezig, waardoor water naar binnen wordt getransporteerd (zie tekening 4). Deze naad is, voor wat de buitenkant betreft, duidelijk zichtbaar op foto 5.
Fout
Een veelgemaakte fout is dat aannemers aan de buitenkant de naden tussen de bovendorpel en neuslatei dichtkitten. Dat is niet de juiste plaats om een constructie waterdicht te maken. Met waterslagen en lekdorpels proberen we het stromende water zo snel mogelijk naar buiten af te voeren. Maar als het tijdens regen waait, dan wordt water onder winddruk tegen de constructie gedrukt. Een waterslag of lekdorpel zorgt dan niet meer voor waterdichtheid, omdat het water in openingen wordt gestuwd. Bijvoorbeeld in die voor waterafvoer of voor ventilatie van de constructie. Een constructie aan de buitenkant volledig dicht maken is geen optie.
Oplossing
Stelt u zich eens voor dat u in een fles moet blazen. U zult merken dat dit niet wil. Logisch, want de fles zit in een fractie van een seconde vol. Hoe harder u blaast, hoe meer tegendruk er in de fles wordt opgebouwd. De druk in de fles vereffent zich met de door u gecreëerde druk. Zit er een lek in de fleswand, dan kan er wel in worden geblazen. Er wordt geen hogere druk in de fles opgebouwd en er vindt geen drukvereffening plaats. De waterdichtheid van een gebouw berust in veel constructies op dit principe. Dit betekent dat we de constructie niet aan de buitenkant (lees flesopening), maar aan de binnenkant (lees fleswand) waterdicht maken. Dus kitten we in ons detail de naad tussen bovendorpel kozijn en neuslatei aan de binnenkant dicht. De naad zit dan met winddruk in een mum van tijd vol met lucht, dat zich drukvereffenend met de winddruk gedraagt. Met andere woorden: hoe meer winddruk, hoe sterker de luchtdruk in de naad het water buiten deze naad houdt. Het gevolg is een water- en luchtdichte constructie. Foto 6 is hiervan het bewijs. Aan de binnenkant zijn geen naden zichtbaar. Er vindt dus ook geen lekkage plaats.
Overtuig uzelf
Voor wie nog steeds twijfelt, het volgende voorbeeld. Bekijk uw autodeur eens van dichtbij. Aan de buitenkant ziet u een open naad. In het midden bevindt zich een in verbinding met de buitenlucht staande sponning. Aan de binnenkant zit de dichting in de vorm van een rubber. Zelfs met hoge snelheid is dit waterdicht.
Ing. G. H. (Henk) Wegkamp
